WZORY DZIAŁAŃ

Wzory działań zewnętrznych o skutkach wewnętrznych — np. praca zarobkowa człon­ków rodziny a standard życia danej rodziny.Wzory działań zewnętrznych o skutkach zewnętrznych — np. wpływ pozycji i roli ro­dzinnej danego członka na pracę zarobkową i skutki tej ostatniej rozpatrywane ze względu na inne grupy i zbiorowości.Formułując twierdzenia zgodnie z wyżej po­danym schematem można wypowiadać się na­stępująco, np.: Wzory działań zewnętrznych o   skutkach wewnętrznych są upowszechnione w takim zakresie, zinternalizowane w takim, a usankcjonowane w taki sposób (np. formalne, nieformalne).Uwzględniając powyższy schemat oraz do­tychczasowe rozważania na temat pojęcia insty­tucji społecznej otrzymaliśmy jej opis ze wzglę­du na cztery kryteria: 1) rodzaj sankcji (instytucje formalne dysponują sankcjami for­malnymi — me znaczy to jednak, że nie mogą byc chronione jednocześnie sankcjami niefor­malnymi); 2) rodzaj funkcji (aspekt ży­cia społecznego, ze względu na który daną funk­cję przede wszystkim rozpatrujemy); 3) za­kres „trójwymiarowego” procesu instytucjonalizacji; 4) rodzaj ca­łości społecznej, ze względu na którą aaną funkcję rozpatrujemy (w przypadku ro­dziny jej funkcje na rzecz np. państwa, na­rodu, społeczeństwa; niekiedy wydaje się, że jako taką całość nadrzędną możemy traktować również jednostkę — osobnika).