Teorie ról społecznych
Pojęcie roli społecznej odnosi się do pojęcia pozycji społecznej. Pozycja jest elementem anatomii organizacji, umiejscowieniem w przestrzeni społecznej i kategorią przynależności organizacyjnej, natomiast rola obejmuje funkcje, adaptacje i proces. Różnica pomiędzy pozycją a rolą polega na tym, że dana osoba „zajmuje” jakąś pozycję społeczną, a rolę „pełni”. Najogólniej definicję roli można opisać jako sposób zachowania, którego oczekuje się od jednostki ze względu na miejsce, jakie zajmuje ona w grupie społecznej. Rolę społeczną można rozpatrywać w następujących aspektach:
-
jako tożsamą ze strukturalnie narzuconymi nakazami – czyli normami, społecznymi żądaniami, oczekiwaniami, przepisami, zakresami odpowiedzialności, wartościami połączonymi z zajmowaniem danej pozycji społecznej,
-jako aspekt osobowościowy – jest to indywidualna, wewnętrzna definicja danej jednostki zajmującej określoną pozycję społeczną dotyczącą wyobrażeń o sposobie pełnienia roli i działania (pełnienie roli w aspekcie osobowościowym jest realizacją ego),
-jako sposób działania jednostki w grupie (indywidualne pełnienie roli społecznej), zgodnie, w mniejszym lub w większym stopniu, z układem norm grupowych, organizacji, instytucji.